Bu yazımda son dönemde yıldızı parlayan ve herkesin gündeminde olan KOBİ sözcüğünün ne ifade ettiğini ve kimlerin KOBİ kapsamına girdiğini ele almak istedim.
Devlet desteklerinden yararlanmak isteyen ve kendisini geliştirmek isteyen firmalara bir katkım olsun diye kaleme aldım. Okuyanlara faydalı olması dileklerimle. Siz faydalandığınızı düşünüyorsanız arkadaşlarınıza da lütfen tavsiye edin, tıpkı diğer yazılarım da yaptığınız gibi.
Herkes KOBİ’den bahsediyor, devlet KOBİ’lere yönelik paketler hazırlıyor ama KOBİ’nin tanımını ve çeşitlerini ne kadar biliyoruz?
KOBİ, “Küçük ve Orta Boy İşletme” kelimelerinin baş harflerinden oluşmaktadır. KOBİ kavramına çalışan sayısı, satış miktarı, sermaye miktarı, çalışma alanı, maaş dağılımı, üretim miktarı gibi birçok değişken ölçüt kullanılarak bir tanımlamalar manzumesi getirilmiştir.
KOBİ kelimesinin en bilinen resmi tanımını KOSGEB şu şekilde yapmaktadır : “imalat sanayinde, hisselerinin %25in fazlası büyük işletmelerin elinde olmayan, 1den 250ye kadar işçi çalıştıran ve 2 sene arka arkaya yıllık satış hasılatı 25 Milyon TL yi geçmeyen şirketler”.
KOBİ kapsamına giren bu şirketler büyüklüklerine göre; Mikro ölçekli işletmeler, Küçük ölçekli işletmeler, Orta ölçekli işletmeler olarak 3 farklı sınıfa ayrılmaktadır.
1. Mikro Ölçekli İşletme: Bünyesinde yıllık 10 kişiden az çalışan barındıran ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu 1 Milyon TL’yi aşmayan işletmeleri kapsar.
2. Küçük Ölçekli İşletme: Bünyesinde yıllık 50 kişiden az çalışan barındıran ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu 5 Milyon TL’yi aşmayan işletmeleri kapsar.
3. Orta Ölçekli İşletme: Bünyesinde yıllık 250 kişiden az çalışan barındıran ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu 25 Milyon TL’yi aşmayan işletmeleri kapsar.
KOBİ’ler |
Şirketlerin |
İstihdamın |
GSMH’ın |
İhracatta |
Yatırımda |
Kredide |
Avrupa’da |
%98 i |
% 60 ı |
% 56 sı |
|||
Türkiye’de |
%99.5 i |
% 79 u |
% 29 u |
% 8 |
% 6.5 |
% 5 |
Çin’de |
% 55 i |
% 62 |
||||
Gelişmiş Ülkelerde |
% 30 – 40 |
% 30 – 40 |
% 30 – 40 |
Üstteki tablodaki analizde de görüldüğü üzere Avrupa’da KOBİ’ler tüm şirketlerin yüzde 98’ini oluşturmakta, yüzde 60 oranında istihdam sağlamakta ve GSMH’nin yüzde 56’sını oluşturmakta iken Türkiye’de istihdamın yüzde 79’unu oluşturan KOBİ’ler, Gayrisafi Milli Hasıla’ya yüzde 29 oranında katkı sağlamaktadır. Çin´deki KOBİ’ler ise GSYİH´nin yüzde 55´ini oluşturmakta, vergilerde yüzde 46, ihracatta ise yüzde 62 paya ulaşmış ve sayıları milyonlara ulaşmış durumdadır.
Gelişmiş ülkelerde KOBİ´lerin ihracat, yatırım ve kredi içindeki payının yüzde 30-40´lar civarında iken Türkiye´deki KOBİ´lerin ihracatta yüzde 8, yatırımda yüzde 6.5 ve kredide yüzde 5 pay almaktadır.
Bunun yanında KOBİ’ler bilanço şeffaflığı, bilgi eksikliği ve teminat sorunu nedeniyle banka kaynaklarından yeterince faydalanamamaktadır.
Henüz uygulamaya geçilmemiş olan ancak birkaç seneye kadar geçilmesi öngörülen BASEL II kriterlerine KOBİ’lerin hazırlanması gerekmekte olup, bu kriterlerin yürürlüğe girmesiyle birlikte müşteri bazında kredilendirme çalışmaları yapılacak ve her KOBİ´ye ayrı kredi notu verilmesi gerektiği anda ayrımlaşmalar başlayacaktır. KOBİ´lerin bu süreç içinde risklerini daha iyi http://www.ysm.com.tr/yeni/wp-admin/tools.phpyönetir bir hale gelmeleri, muhasebe standartlarını yükseltmeleri ve belgelerini eksiksiz tamamlamaları gerekmektedir.
Bunu yapan KOBİ´ler Basel II´yi avantaja çevirecek. Yüksek kredi notu alan KOBİ çok daha ucuza ve uzun vadeli kredi kullanacaktır.
Diğer yandan Bankacılık Sektöründe de KOBİ Bankacılığı kavramı her geçen gün değer kazanan bir kavram. Bankalar KOBİ’lere özel paketler açıklamakta ve bunların reklamlarını yapmaktadırlar. Yabancı bankaların Türkiye´ye bu kadar agresif olarak gelmelerinde KOBİ bankacılığı önemli bir etken olmakta, yabancılar KOBİ´lerde, reel sektörde bir büyüme potansiyeli görmektedirler.
Hatırlayın bankalar hep devlete para satarlardı, artık o paradan-para kazanma günleri geride kaldı. Bankalar düne kadar topladıkları mevduatları devlet tahvili ve hazine bonolarına yatırırken, bono faizlerinin düşmesiyle dört bir yandan KOBİlere yönelmiş ve “KRAL KOBİ” sloganlarıyla KOBİ’lere kredi kullandırmayı tercih etmiştir.
Bankaların bir anda reel sektörü finanse etmeye yönelmesi ve piyasada sicili temiz firma sayısının azalmasıyla bu firmalara kredi kullandıracak bankalar arasında ciddi bir rekabet oluşmuş ve kredi fiyatları dipleri görmüştür. Öyle ki bazı bankaların mevduata verdikleri faiz, krediden aldıkları faizden daha yüksek hale gelmiştir. Bu da bankacılık sektöründe riskleri de beraberinde getirmektedir. Ama bu süreç her anlamda KOBİ’lere yaramıştır, tabiî ki kredilerden yararlanabilmiş olanlara.
Bu finansal desteklere paralel, işletmenizin pazarlama, satış, üretim ve yönetim ana ve alt süreç ve stratejilerine katkı sağlayacak bir konuyu da sizlerle paylaşmak isterim : Çalıştığım “YSM Yazılım firması da önemli bir kısmı devlet desteğinden yararlanılabilen yazılım ve hizmetler sunmaktadır”, diyerek küçük bir duyuru da yapmış olayım 🙂
Bu yazımızı okuyan değerli KOBİ sahiplerine “Sayın Patron Artık Anla” serisindeki diğer yazılarımızı da okumalarını tavsiye ediyor, sağlık ve esenlikler diliyorum.
2 gününüz birbirine eşit olmasın yoksa zarar edersiniz diyerek kapatıyorum.
Saygı ve hürmetlerimle…
Sedat YAZICI
Bilgisayar Yük. Müh.
KOBİ Rehberi